Banki oferują wiele rodzajów kart. To między innymi karty debetowe, kredytowe, przedpłacone, typu charge (obciążeniowe) czy mniej popularne karty bankomatowe, służące tylko do transakcji w bankomatach. Najbardziej popularne to karta kredytowa i debetowa, najczęściej z funkcją płatności zbliżeniowych. Jakie są korzyści z posiadania tego typu kart i czy ich posiadanie wiąże się z dodatkowymi kosztami? Tłumaczymy.
Jedną z największych korzyści kart płatniczych jest wygoda. Nie musimy pieniędzy z konta wypłacać po otrzymaniu przelewu ani martwić się o niezbędny zapas gotówki w portfelu. Za każdym razem, gdy potrzebujemy coś kupić, wystarczy że mamy kartę w portfelu i nasza płatność będzie trwała kilkanaście sekund. Czas ten będzie jeszcze krótszy w przypadku karty z funkcją płatności zbliżeniowych.
Kolejna korzyść płynąca z posiadania karty płatniczej to możliwość dokonywania zakupów przez internet. Dotyczy to zarówno zakupów w tradycyjnych sklepach internetowych, gdzie po wpisaniu numeru karty i kodu zabezpieczającego możemy z łatwością dokonywać płatności, ale - karta płatnicza - daje również możliwość dokonywania mikropłatności w smartfonie, zarówno w poszczególnych aplikacjach, jak i w dedykowanych sklepach. Chcąc zakupić rozszerzoną wersję danej aplikacji wystarczy, że wpiszemy w odpowiednim miejscu numer karty i kod zabezpieczający, a pieniądze automatycznie zostaną pobrane z naszego konta.
Płacenie kartą umożliwia nam również dokładniejszy przegląd naszych wydatków. Jeśli sporządzamy nasz domowy budżet w arkuszu kalkulacyjnym, wszystkie wydatki dokonane gotówką powinniśmy zapisywać i przyporządkowywać do odpowiednich kategorii. W przypadku płatności kartą, mamy na bieżąco dostęp do historii naszych wydatków i w prosty sposób za pomocą narzędzi, które oferuje nam bank, możemy prowadzić domowy budżet.
Oczywiście karty płatnicze nie są narzędziem idealnym i w niektórych przypadkach ich posiadanie może być dla nas niekorzystne. Wiążą się z nimi różnego rodzaju koszty. Pierwszy z nich, to opłata za posiadanie karty. Mimo, że wiele banków na polskim rynku oferuje karty płatnicze za darmo przy spełnieniu kilku warunków, to standardowe opłaty za kartę wahają się między 3-10 zł za miesiąc. W wielu przypadkach można ich uniknąć dokonując określonej liczby transakcji w ciągu miesiąca lub zapewniając wpływy na rachunek bankowy, np. wynagrodzenia. Warto o tym pamiętać, ponieważ roczny koszt posiadania karty może wynieść nawet ponad 100 zł. Zaoszczędzenie pieniędzy w ten sposób może nam dać większy zysk niż ulokowanie 2000-5000 zł na rocznej lokacie.
Drugim rodzajem kosztów są odsetki, które naliczane są od ujemnego salda na karcie kredytowej. Banki dają nam zazwyczaj około 20-30 dni na spłatę zadłużenia bez kosztów odsetkowych (tzw. grace period - okres bezodsetkowy). Jednak po przekroczeniu terminu wskazanego w regulaminie karty naliczane są odsetki, które zazwyczaj są wyższe niż w przypadku tradycyjnych kredytów konsumpcyjnych. Przez nieuwagę możemy niepotrzebnie stracić.
Kolejnym zagrożeniem wynikającym z posiadania karty płatniczej jest brak kontroli nad finansami osobistymi. Jeśli nie mamy nawyku sporządzania domowego budżetu oraz nie kontrolujemy swoich wydatków na karcie (np. za pomocą menedżera finansów w naszym banku), to może się okazać, że karta płatnicza będzie narzędziem, przez które znacznie trudniej będzie nam zapanować nad naszymi wydatkami. Dlaczego?
Zarówno badania jak i zdrowy rozsądek podpowiadają nam, że łatwiej wydaje się pieniądze płacąc kartą niż gotówką. Przez to wydajemy więcej pieniędzy i często na niepotrzebne rzeczy. Patrząc w portfel od razu widzimy ile zostało nam pieniędzy, zaś w przypadku karty nie zawsze mamy możliwość szybkiej kontroli swojego budżetu. Dotyczy to zasadniczo transakcji zbliżeniowych, które nie są od razu księgowane na rachunku. Bywa, że płatność zbliżeniowa będzie na rachunku widoczna - w niektórych sytuacjach - dopiero po kilku dniach.
Mimo, że karty płatnicze zabezpieczane są za pomocą kodu PIN, to istnieje ryzyko, że w przypadku zgubienia karty nasze środki mogą zostać wypłacone. W przypadku transakcji zbliżeniowych będzie to maksymalnie 250 zł. Jeśli wraz z kartą stracimy też kod PIN, to potencjalnie wszystkie środki z konta mogą zostać wypłacone. Dlatego też w takich sytuacjach należy niezwłocznie zawiadomić o tym bank lub wydawcę karty. Od tego momentu wszelkie straty pokrywać będzie wydawca karty. Niezwykle ważne jest także, by nie nosić wraz z kartą zapisanego, np. na samoprzylepnej kartce, kodu PIN.
Tak więc, karty płatnicze, zarówno kredytowe i debetowe mogą być pomocnym narzędziem w naszych codziennych zakupach, jak i przy tworzeniu budżetu domowego. Należy jednak dokładnie zapoznać się z regulaminem naszego banku, by uniknąć niepotrzebnych kosztów związanych z obsługą tego instrumentu.
Wiktor Urbański