Ile istnieje miejsc, w których można trzymać swoje pieniądze? Prawidłowa odpowiedź to, oczywiście, nieskończenie wiele - tyle tylko, że miejsca te dzielą się na lepsze i gorsze. Przed wyborem spomiędzy tych nieskończenie wielu możliwości, należy jednak zdecydować się na sposób zdeponowania oszczędności. Zapasy pieniędzy można bowiem przechowywać w formie gotówki (w skarbonce, szufladzie biurka, sejfie) albo pieniądza bankowego (na koncie, lokacie, funduszu inwestycyjnym).
Czy któreś z tych rozwiązań jest lepsze? Na co lepiej będzie wydać czas i energię - na wizytę w sklepie z metalowymi kasetkami, czy też może w banku? Szukając odpowiedzi, zaczniemy od przyjrzenia się zaletom i wadom każdej z możliwości.
Trzymając pieniądze pod kluczem we własnym domu zyskujemy przede wszystkim niezależność. Mamy do nich nieograniczony dostęp o każdej porze dnia i nocy, również w święta państwowe i po godz. 22:00. Ponadto w ten sposób zabezpieczamy pieniądze przed nieprzewidywalnymi wpływami osób trzecich. Nie stracimy oszczędności życia przez kryzys giełdowy w Chinach albo błędne decyzje bankierów z Wall Street. Na korzyść samodzielnego przechowywania pieniędzy świadczy też fakt, że gotówka - jako jedyna, w odróżnieniu od np. pieniądza elektronicznego - ma w Polsce status prawnego środka płatniczego. Na banknotach czytamy przecież, że banknoty emitowane przez Narodowy Bank Polski są prawnym środkiem płatniczym w Polsce. Co to oznacza? Otóż nikt nie ma prawa odmówić przyjęcia płatności regulowanej w gotówce - a nie ma takiego obowiązku w odniesieniu choćby do przelewu bankowego. Trzymanie gotówki w domu gwarantuje więc niezależność, bezpieczeństwo i pewność, że nasza płatność zostanie przyjęta.
Zwróćmy jednak uwagę, że każda z powyższych zalet ma odniesienie także do pieniędzy zdeponowanych na rachunku bankowym, choć w nieco innym sensie. Zacznijmy od niezależności. Istotnie, w kasie nie możemy podjąć dowolnej kwoty w dowolnym czasie, ale dzięki bankowości internetowej i bankomatom mamy niemal nieograniczony dostęp do naszych pieniędzy. Zyskujemy ponadto możliwość przekazywania środków dowolnej osobie na świecie (przelew) albo automatycznego opłacania przez bank niektórych naszych rachunków (zlecenie stałe). W kwestii bezpieczeństwa należy zwrócić uwagę na dwa zagadnienia. Po pierwsze, przyjmując nasze pieniądze w depozyt, bank gwarantuje ich bezpieczeństwo całym swoim majątkiem, czyli setkami milionów złotych - podczas gdy trzymając pieniądze w biurku, sami będziemy sobie winni, jeżeli przepadną. Po drugie, wszystkie banki działające w Polsce są członkami Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, który w przypadku bankructwa banku jest zobowiązany wypłacić jego klientom w przeciągu dwudziestu dni zdeponowane pieniądze do równowartości 100 000 euro na osobę (tj. ok. 440 tys. złotych).
Z kolei w kwestii akceptowania płatności warto odnotować, że niemal wszystkie sklepy są już wyposażone w terminale płatnicze zaś na użytkowników kart często czekają specjalne zniżki albo konkursy.
Nie sposób nie wspomnieć jeszcze o jednym zagadnieniu: oprocentowaniu rachunków. Otóż pieniądze schowane w szufladzie (z oczywistych przyczyn) nie będą procentować. Za to właściciele kont oszczędnościowych mogą liczyć na stabilny przyrost powierzonych bankowi pieniędzy. Jeszcze większe zyski mogą czekać posiadaczy lokat i jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych.
Na koniec powróćmy do tytułowego pytania: Gdzie najlepiej trzymać pieniądze? Niektórzy odpowiedzą zapewne, że bardziej przekonują ich korzyści z trzymania pieniędzy w biurku; inni będą woleli dysponować rachunkiem bankowym. Pamiętając jednak o ograniczeniach każdego z wymienionych rozwiązań, być może najrozsądniej będzie schować nieco gotówki na dnie szuflady, by móc z niej skorzystać w każdym miejscu i o każdej porze, resztę natomiast - z gwarancjami i odsetkami - złożyć w wybranym przez siebie banku.
I cieszyć się z podjęcia optymalnej decyzji.
Sebastian A. Roy, SKN Finansów i Makroekonomii SGH