Nie oszukujmy się, mając „naście” lat, nie mamy jeszcze żadnego planu. Nie oznacza to jednak, że podstaw oszczędzania nie możemy już zdobywać. Gdy nasze potrzeby, także finansowe rosną, to doskonały czas na zrobienie pierwszych kroków w finanse dorosłych. Na początek w skali mikro.
Na pewno widzisz, ile rodzice poświęcają czasu na pracę. Wracając do domu, kiedy ty jeszcze siedzisz nad lekcjami, oni przeglądają jakieś dokumenty, liczą, itp. Słyszałeś nieraz jak rozmawiają o wysokości opłat za wodę, gaz lub ogrzewania. Ty też możesz brać udział w tych rozmowach. Poproś, by rodzice pokazali ci jak wyglądają rachunki np. za gaz. Zrozumiesz, co składa się na wysokość opłat. Na ile do przodu prognozowane są opłaty i co się dzieje, gdy zużyje się więcej/mniej niż w założeniu. Co jeszcze? Możliwości, by wejść z przytupem w świat finansów jest naprawdę wiele.
Kieszonkowe to fajna sprawa, ale darowane pieniądze wydaje się lżejszą ręką. Dysponując swoim kieszonkowym miej w pamięci, że ktoś (a dokładnie mówiąc rodzice) na te pieniądze musiał zapracować. Pieniądze od rodziców powinny uczyć cię zarządzania swoim budżetem. Staraj się nie wydawać wszystkiego na bieżąco i zacznij odkładać. W tym celu pomocna może okazać się skarbonka. Przede wszystkim jednak pomoże zdefiniowanie celu. Może to być nowy rower, wycieczka albo upragniony aparat. Poproś rodziców, żeby wraz z tobą zastanowili się nad realizacją tego celu. Wspólnie opracujcie plan oszczędzania. Razem zawsze raźniej. Sam zobaczysz, że i dodatkowa motywacja na początku się przyda.
Chcesz kupić nowy telefon lub grę komputerową, ale twoje kieszonkowe nie wystarcza na wszystkie zachcianki. Nie masz odłożonych pieniędzy albo wręcz przeciwnie - masz, ale wolisz je zostawić na czarną godzinę? Rozwiązaniem może być dodatkowa praca. Pamiętaj jednak, że jako nastoletni pracownik przysługują ci specjalne prawa. Poczytaj o tym zanim zdecydujesz się na swój pierwszy krok w zawodową dorosłość.
Wyrastasz ze swojej skarbonki? Porozmawiaj z rodzicami o koncie w banku. Banki oferują konta dla nieletnich. Jest to dobry moment na naukę zarządzania swoim kontem. Przelewy, wypłaty i wpłaty w bankomatach i sama architektura twojego konta bankowego nie jest trudna, wystarczy się tego nauczyć. Dziś kiedy wgląd do konta można mieć w telefonie będziesz mieć swoje wydatki pod kontrolą. Ale uważaj! "Wirtualne" pieniądze wydaje się łatwiej, ale z konta znikają tak samo jak papierowe.
...także finansów. Rozmawiaj ze starszymi i bardziej doświadczonymi członkami rodziny o finansach, nie tylko domowych. Na ich przykładzie można uniknąć błędów i lepiej zrozumieć zawiłości "dorosłych" wydatków. Interesuj się domowym budżetem, dowiedz się ile kosztuje życie, by później nie zostać zaskoczonym.
W dzisiejszych czasach z reklamami mamy do czynienia praktycznie non stop. Pamiętać jednak musimy, że po zachwycie reklamowanym produktem czy ofertą przychodzi czas na chłodne przeanalizowanie wszystkich za i przeciw. Im szybciej się tego nauczymy tym łatwiej unikniemy w przyszłości nietrafionych zakupów.
...rezygnowanie ze wszystkich przyjemności. Jaki wtedy byłby sens z odkładania pieniędzy, gdybyśmy wszystko przekładali tylko na później, pracowali, ale nie mieli czasu, ani pieniędzy na małe przyjemności bądź rozrywkę. Do oszczędzania trzeba podchodzić rozsądnie. Odkładanie na przyszłość, to nie próba eliminacji wszystkich codziennych wydatków. To najprostsza droga do zniechęcenia i porzucenia idei oszczędzania.
am