Raty równe i malejące – na czym polega różnica?

Jeśli kiedykolwiek zaciągałeś albo planujesz zaciągnąć kredyt, to prędzej czy później spotkasz się z dwoma pojęciami: raty równe i raty malejące. Warto zrozumieć, czym się różnią, by optymalnie zarządzać swoimi finansami i świadomie korzystać z dostępnych produktów finansowych.

Sposób spłaty rat kredytowych ma istotne znaczenie, ponieważ wpływa zarówno na wysokość naszego miesięcznego zobowiązania kredytowego, jak i na całkowite koszty zaciąganego długu. Różnica jest tym bardziej wyraźna, im dłuższy okres kredytowania. Dlatego sposób spłacania rat powinien być dostosowany do możliwości finansowych i preferencji kredytobiorcy.

Rata, czyli?

Reklama

Aby zrozumieć, na czym polega różnica między ratami równymi i ratami malejącymi, należy przede wszystkim wiedzieć, że na wysokość miesięcznej raty kredytu składa się część kapitałowa (tj. pożyczony kapitał) oraz część odsetkowa (tj. odsetki naliczane od pożyczonego kapitału). 

Popularne raty równe

W przypadku kredytu o stałym oprocentowaniu wysokość rat równych będzie taka sama w całym okresie wskazanym w umowie kredytowej, pomimo systematycznego zmniejszania się kwoty pozostającej do spłaty. Kapitałowa część raty będzie rosła w miarę upływu okresu spłaty, natomiast część odsetkowa będzie malała. W kolejnych ratach odsetki naliczane będą od kwoty kredytu, który pozostał jeszcze do spłacenia, ale część kapitałowa będzie powiększana tak, aby wysokość miesięcznej raty kredytowej się nie zmieniała.

W praktyce z każdym miesiącem część odsetkowa raty jest coraz mniejsza, i to właśnie ona na początku spłaty stanowi przeważającą część raty kredytu. Z czasem, gdy pozostałe do spłaty zadłużenie się zmniejsza, część odsetkowa raty także maleje. Wysokość rat równych nie zmienia się jednak, bo odpowiednio rośnie część kapitałowa.

Pod koniec okresu spłaty kredytu rata składa się już głównie z części kapitałowej. Raty równe będą się zmieniać tylko w przypadku kredytu o zmiennym oprocentowaniu. 

Przykład

Załóżmy, że pożyczamy 12 tys. zł na 12 miesięcy, zaciągając kredyt o oprocentowaniu stałym w wysokości 10 proc. w całym okresie kredytowania (przyjmijmy uproszczenie, że nie ma żadnych dodatkowych kosztów kredytu). Oznacza to, że w rachunku końcowym będziemy musieli oddać bankowi 12 659,90 zł. Miesięczna rata wyniesie zaś 1 055 zł (i będzie stała w okresie kredytowania). Jeśli przyjrzelibyśmy się strukturze kolejnych rat kredytowych, to okazałoby się, że z każdym kolejnym miesiącem część odsetkowa maleje (ze 100 zł w pierwszym miesiącu do 8,72 zł w ostatnim), a kapitałowa rośnie (z 954,99 zł w pierwszym miesiącu do 1 046 zł w ostatnim). Wysokość poszczególnych rat kredytowych pozostanie jednak taka sama.

Malejący, czyli z wysokiego progu

W przypadku kredytu ze spłatą w ratach malejących część kapitałowa raty będzie stała w całym okresie spłaty kredytu. To tak, jakbyśmy podzielili kwotę zaciąganego kredytu przez liczbę rat. W naszym przykładzie jest ich 12. Rata kapitałowa wynosi zatem 1 000 zł.

Do tego trzeba dodać bieżące odsetki, które naliczane są od wysokości pozostałego do spłaty kapitału. Co miesiąc, wraz ze spłatą kolejnych rat, ulega on zmniejszeniu. Tym samym wysokość odsetek też będzie maleć. Oznacza to, że comiesięczna rata kredytu będzie największa na początku okresu kredytowania, ale wraz z upływem czasu będzie się systematycznie zmniejszać. W powyższym przykładzie pierwsza rata wyniosłaby 1 100 zł, a ostatnia 1 008,3 zł. W przypadku kredytu o oprocentowaniu zmiennym sytuacja będzie nieco inna. Zmiany poziomów rynkowych stóp procentowych będą wpływały na wysokość części odsetkowej raty kredytu. W sytuacji wzrostu stawki referencyjnej, od której jest uzależnione oprocentowanie naszego kredytu, część odsetkowa kolejnej raty może być wyższa od poprzedniej. 

Co jest zatem lepsze?

Biorąc pod uwagę sumę kosztów odsetkowych kredytu, mniej musielibyśmy zapłacić w przypadku wyboru spłaty kredytu w ratach malejących, przy czym im dłuższy okres kredytowania, tym różnica ta byłaby bardziej znacząca. Dokonując wyboru sposobu spłaty kredytu (tj. w ratach malejących albo równych) powinniśmy jednak mieć na uwadze także inne czynniki, takie jak np. nasza obecna oraz przewidywana sytuacja finansowa, w tym obciążenie budżetu domowego innymi zobowiązaniami, które wpływają na możliwości spłaty kolejnych rat kredytu.

pn

Dowiedz się więcej na temat: raty | spłata rat | kredyt
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy

Partnerzy