Te dwa pojęcia brzmią podobnie i często są używane zamiennie, jednak mają inne znaczenie. Poniżej przedstawiamy oba terminy.
Pojęcie "kredyt konsumencki" zostało zdefiniowane w ustawie z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim. Termin ten oznacza umowę o kredyt, która spełnia kryteria określone w tym akcie prawnym. W szczególności jest to umowa o kredyt, którego wartość nie przekracza 255 550 zł (albo równowartości tej kwoty w walucie obcej) i jest on udzielany na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej lub zawodowej.
Pojęcie kredytu konsumenckiego jest dosyć szerokie, obejmuje bowiem:
- umowę o kredyt w rozumieniu przepisów prawa bankowego,
- umowę pożyczki - pod pojęciem kredytu konsumenckiego należy rozumieć nie tylko umowę kredytową podpisaną z bankiem, ale także umowę pożyczki zawartą ze SKOK-iem lub firmą pożyczkową, a nawet niektóre umowy sprzedaży ratalnej (to jednak raczej rzadko spotykana sytuacja, bo takie umowy mają najczęściej formę umowy kredytowej zawartej między klientem sklepu i bankiem, a jedynie za pośrednictwem organizatora takiej sprzedaży, czyli sklepu),
- umowę o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia,
- umowę o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia,
- umowę o kredyt odnawialny.
Kredytem konsumenckim nie będzie natomiast m.in. umowa o kredyt udzielany z zastosowaniem niższych stóp oprocentowania niż powszechnie stosowane na rynku (np. kredyt z dofinansowaniem do zakupu mieszkania), a także jeśli konsument nie jest zobowiązany do zapłaty oprocentowania (np. sprzedaż ratalna w formie tzw. rat 0 proc.). W odniesieniu do niektórych rodzajów kredytów stosuje się tylko część przepisów ustawy o kredycie konsumenckim. Dotyczy to m.in. kredytów w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym.
Warto podkreślić, że osoba fizyczna, która zaciągnęła kredyt konsumencki, ma prawo w każdym czasie trwania umowy spłacić całość lub część zobowiązania przed terminem. Może ona ponadto odstąpić od umowy w okresie do 14 dni od jej podpisania, bez podania przyczyny, nie ponosząc przy tym żadnych kosztów za wyjątkiem odsetek naliczonych od dnia wypłaty kredytu do dnia jego spłaty.
Inaczej niż w przypadku terminu "kredyt konsumencki", pojęcie "kredyt konsumpcyjny" nie zostało zdefiniowane w żadnej ustawie. Nie jest zatem określona także maksymalna wartość takiego kredytu. Termin "kredyt konsumpcyjny" odnosi się do kredytów udzielanych wyłącznie przez banki i obejmuje kredyty w rachunku bieżącym, kredyty związane z funkcjonowaniem kart kredytowych, kredyty na zakupy w systemie sprzedaży ratalnej oraz inne kredyty udzielane osobom fizycznym.
W praktyce wiele udzielanych przez banki kredytów jest zarówno "konsumencka", jak i "konsumpcyjna" jednocześnie.