Rozważając zadłużenie, kluczowe jest obliczenie całkowitego kosztu kredytu, a więc wszelkich kosztów, które trzeba ponieść w związku z jego zaciągnięciem. Należą do nich nie tylko odsetki wynikające z oprocentowania, ale także koszty pozaodsetkowe, które potrafią niemiło zaskoczyć. Szczególnie powinno się uważać w przypadku firm pożyczkowych oferujących tzw. chwilówki.
Całkowity koszt kredytu lub pożyczki określa Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO), która jest wyrażona jako wartość procentowa wszystkich kosztów kredytu lub pożyczki w relacji do całej kwoty kredytu lub pożyczki i przedstawiona w ujęciu rocznym. Elementami składowymi RRSO są zazwyczaj odsetki, prowizje lub opłaty oraz ubezpieczenie. Do najczęstszych opłat należą: opłata przygotowawcza, manipulacyjna, za sporządzenie umowy, za wydanie zaświadczenia potwierdzającego spłatę rat, opłata związana z wyceną nieruchomości, oceną naszej zdolności kredytowej oraz prowizja pobierana od udzielenia kredytu. Pożyczkodawcy są zobowiązani podawać RRSO zarówno w umowach, jak i reklamach.
Co wpływa na wysokość oprocentowania kredytu? Podstawą do określenia przez bank maksymalnej kwoty kredytu, którą byłby skłonny udzielić klientowi, jest ocena jego zdolności kredytowej. Na wysokość oprocentowania oferowanego kredytu wpłynie wartość jego zabezpieczenia (może to być mieszkanie w przypadku kredytu hipotecznego) oraz wysokość wkładu własnego. Nie bez znaczenia są udokumentowane dochody, najlepiej z tytułu długotrwałej umowy o pracę. Na poziom całkowitego oprocentowania kredytu wpływają również czynniki zewnętrzne, między innymi: poziom stóp procentowych, konkurencja na rynku bankowym, inflacja oraz siła polskiego złotego, szczególnie, gdy zadłużamy się w obcej walucie.