WIBOR, czyli Warsaw Interbank Offered Rate, to stawka referencyjna określająca w przybliżeniu oprocentowanie, po jakim banki pożyczają sobie nawzajem pieniądze na rynku międzybankowym. Może to wydawać się skomplikowane, ale stawka referencyjna WIBOR ma również znaczenie dla wielu Polaków. Od procentowej wysokości tej stawki referencyjnej zależy bowiem koszt wielu kredytów (szczególnie hipotecznych), a tym samym wysokość płaconych co miesiąc rat.
Kredyty hipoteczne to zobowiązanie podejmowane średnio na 20-30 lat. Osoby, które decydują się na zaciągnięcie takiego kredytu w złotych, powinny dobrze rozumieć od czego jest uzależniony jego koszt. Jednym z najważniejszych czynników jest wysokość wspomnianej już stawki referencyjnej WIBOR.
Wysokość wspomnianej stawki zależy od wielu zmiennych czynników - m.in. wysokości stóp procentowych NBP, inflacji, podaży pieniądza, cyklu koniunkturalnego, wysokości Produktu Krajowego Brutto, itp. Stawka WIBOR jest ustalana w każdy dzień roboczy o 11.00 przez 11 banków w trakcie tzw. fixingu. Spośród kwot przesyłanych przez poszczególne banki odrzucane są dwie najwyższe i dwie najniższe oferty, a na podstawie pozostałych określana jest stawka referencyjna na dany dzień.
Stawki referencyjne WIBOR ustalane są dla 9 różnych okresów zapadalności - od jednego dnia (overnight - O/N) do roku (1Y).
Stawka WIBOR stanowi podstawową część składową oprocentowania wielu kredytów nominowanych w złotych. Banki do obliczania kosztu kredytu wykorzystują najczęściej trzymiesięczną stawkę WIBOR (3M), skorygowaną o dodatkową marżę. Co istotne, dotyczy to zarówno nowych, jak i już udzielonych kredytów.
Poziom WIBOR-u jest ściśle związany ze zmianami stóp procentowych NBP, które ustala Rada Polityki Pieniężnej. Często bywa jednak tak, że pod wpływem silnych oczekiwań uczestników rynku co do przyszłych decyzji RPP wzrost/spadek stawki referencyjnej następuje jeszcze przed zmianą stóp procentowych NBP.
Wysokość stawki referencyjnej WIBOR wpływa bezpośrednio na koszt kredytu, tj. wysokość odsetek, które kredytobiorca będzie zobowiązany do oddania bankowi (nie zależy to wyłącznie od stawki WIBOR; wpływ mają także okres kredytowania, wysokość marży, itd. - więcej czytaj http://www.edufinanse.pl/moje-kredyty-i-pozyczki/news-koszt-kredytu-co-to-takiego,nId,2381292)
Obecnie, ze względu na historycznie niski poziom stóp procentowych NBP, a tym samym niski poziom stawki referencyjnej - koszt kredytu jest relatywnie mały. Tak dla nowych zobowiązań, jak i tych już udzielonych. Można jednak przypuszczać, że wraz z poprawiającą się sytuacją w gospodarce, wzrostem PKB i inflacji, stopy procentowe - decyzją RPP - zostaną podniesione. Przełoży się to również na wzrost stawki referencyjnej WIBOR.
Co to oznacza dla kredytobiorców? Wiemy już, że spowoduje to wzrost miesięcznej raty (oraz całkowitej wartości zobowiązania z tytułu kredytu). Pytanie: O ile?
Dla kredytu w wysokości 200 tys. zł, udzielonego na 20 lat z marżą 1 proc. w obecnych warunkach miesięczna rata wynosi ok. 1100 złotych (przy WIBOR 3M 1,73). Jak zmieni się jej wysokość, gdy stawka referencyjna wzrośnie do 2,73 proc (o 1 pkt proc.), 4,73 proc. (o 3 pkt proc.) i 6,73 proc. (o 5 pkt proc.)?
Obecne oprocentowanie kredytu wynosi 2,73 proc. (stawka WIBOR równa 1,73 proc. + 1 proc. marży banku) w skali roku. W rezultacie całkowita wartość zobowiązania na dzisiaj to 259 765 zł (kapitał + odsetki), a miesięczna rata to 1082 zł (obliczenia dotyczą rat równych). Przy wzroście stawki referencyjnej WIBOR o 1, 3, 5 pkt proc. wartość zobowiązania zwiększy się, odpowiednio, do 284 tys. (rata miesięczna - 1183 zł), 336 tys. (rata miesięczna - 1402 zł), 393,5 tys. zł (rata miesięczna - 1639 zł).
Nawet jeśli ostatnie wzrosty w przykładzie wydają się mało prawdopodobne, to wskazują na to, jak może zmienić się sytuacja domowego budżetu, wraz ze zmianą stawki WIBOR. Do podwyżki można się odpowiednio przygotować szukając dodatkowych oszczędności lub dodatkowych źródeł dochodu. Alternatywą może być wcześniejsza spłata zobowiązania, chociaż często - ze względu na jego wysokość - jest to mało realny wariant.
pn